Zakon o bezbednosti saobraćaja na putevima propisuje da vozačku dozvolu za kategoriju C mogu dobiti samo oni vozači koji već imaju vozačku dozvolu, odnosno probnu vozačku dozvolu za kategorije B, dok za CE mogu dobiti samo oni vozači koji već imaju vozačku dozvolu C kategorije.
Starosni uslov za dobijanje vozačke dozvole za C, CE kategorije je 21 godina. Međutim, postoje lica koja mogu i pre 21. godine da dobiju C, CE kategorije i to:
- učenik srednje škole koji se obrazuje za obrazovni profil vozač motornih vozila mora imati navršenih 18 godina života za dobijanje vozačke dozvole kategorije C, CE;
- ako lice upravlja vozilom vatrogasne službe ili vozilom organa za očuvanje javnog reda i mira, odnosno odbrane;
- ako je licu izdat sertifikat o stručnoj kompetentnosti kojim se potvrđuje početna kvalifikacija (CPC).
Šta je sertifikat o stručnoj kompetentnosti – CPC
Početna kvalifikacija – početni CPC se može steći na dva načina:
- Priznatom kvalifikacijom i
- Pohađanjem obavezne početne obuke i polaganjem stručnog ispita.
Priznatu kvalifikaciju imaju svi vozači koji su stekli pravo na upravljanje vozilom neke od kategorija: C, C1, D, D1, CE, C1E, DE ili D1E, najkasnije do 30. decembra 2019. godine.
Priznata kvalifikacija se ostvaruje samo na osnovu vozačke dozvole i obuhvata kategorije koje su upisane u vozačku dozvolu. Vozači koji imaju priznatu kvalifikaciju oslobođeni su od pohađanja početne obuke i polaganja ispita za dobijanje početne kvalifikacije – CPC-a.
Priznata kvalifikaciju imaju i lica koja su stekla diplomu obrazovnog profila „vozač motornih vozila“, odnosno lica koja su u toku školovanja pohađala sadržaj iz nastavnih planova i programa i položila završni ispit za obrazovni profil „vozač motornih vozila“, bez obzira na datum završetka.
Pohađanje obavezne početne obuke i polaganje vozačkog ispita je obaveza svih vozača koji nisu stekli priznatu kvalifikaciju, odnosno koji su nakon 30. decembra 2019. stekli pravo na upravljanja vozilima neke od kategorija C, C1, D, D1, CE, C1E, DE ili D1E.
Obavezna početna obuka zavisi od stepena obrazovanja vozača i može biti organizovana kao:
- Osnovna obuka u trajanju od 280 nastavnih časova – pohađa vozač koji ima manje od trogodišnjeg srednjeg obrazovanja. Vozač u toku 280 nastavnih časova osnovne obuke pohađa i praktičnu obuku u trajanju od najmanje 20 praktičnih časova.
- Osnovna ubrzana obuka u trajanju od 140 nastavnih časova – pohađa vozač koji je stekao najmanje srednje trogodišnje obrazovanje bilo kog obrazovnog profila. Izuzetak su lica koja su stekla zvanje kroz obrazovni profil „vozač motornih vozila“. Vozač u toku 140 nastavnih časova osnovne obuke pohađa i praktičnu obuku u trajanju od najmanje 10 praktičnih časova.
- Dodatnu obuku pohađa vozač koji je stekao početni CPC za prevoz tereta, a želi da obavlja i prevoz putnika. Dodatna obuka zavisi od načina sticanja osnovne obuke i može biti organizovana kao:
- Dodatna obuka – 70 nastavnih časova- pohađa vozač koji je stekao početni CPC za prevoz tereta na osnovu osnovne obuke od 280 nastavnih časova. Vozač u toku 70 nastavnih časova dodatne obuke pohađa i praktičnu obuku u trajanju od najmanje 5 praktičnih časova.
- Dodatna obuka – 35 nastavnih časova – pohađa vozač koji je stekao početni CPC za prevoz tereta na osnovu osnovne ubrzane obuke od 140 nastavnih časova ili na osnovu priznate početne kvalifikacije, a želi da obavlja i prevoz putnika. Vozač u toku 35 nastavnih časova dodatne obuke pohađa i praktičnu obuku u trajanju od najmanje 3 praktična časa.
- Dopunska obuka se realizuje u trajanju od najmanje 14 nastavnih časova, a pohađaju je vozači koji nisu položili stručni ispit za sticanje početnog „CPC“-a u roku od godinu dana od dana izdavanja potvrde o završenoj obuci za sticanje početnog CPC.